کلیسای سن پیتر رم، بزرگترین کلیسای جهان

ایتالیا مهد رنسانس است و اگر دوست دارید مجموعه کاملی از شاهکارهای هنری این دوره را مشاهده کنید، هیچ کجا مانند کلیسای سن پیتر رم ایتالیا نخواهد بود. کلیسای سن پیتر یا کلیسای سنت پیتر، بزرگترین کلیسای جهان و مرکز مسیحیت کاتولیک است که علاوه بر اهمیت مذهبی، یکی از شاهکارهای معماری جهان به شمار می‌رود.
این کلیسای زیبا با گردهم آوردن بهترین نمونه‌های هنری دوران رنسانس از قبیل معماری، نقاشی، مجسمه سازی و … به یکی از مهمترین دیدنی‌های ایتالیا تبدیل شده است و شرکت در تور ایتالیا بدون بازدید از این کلیسا تکمیل نمی‌شود.
شما نیز تا انتهای این مقاله از وبلاگ ققنوس با ما همراه باشید تا با کلیسای سن پیتر واتیکان بیشتر آشنا شوید.

[lwptoc]

درباره کلیسای سن پیتر رم

کلیسای سن پیتر (St. Peter’s Basilica) یا آنطور که ایتالیایی‌ها می‌گویند، کلیسای سن پیترو، مهمترین کلیسای جهان است و احتمالا می‌دانید که کلیسای سن پیتر در رم قرار دارد و ما نیز در ابتدای مقاله به آن اشاره کردیم. اما اگر بخواهیم به طور دقیق بگوییم که کلیسای سن پیترو کجاست، باید گفت که این کلیسا نه در شهر رم و کشور ایتالیا، بلکه در واتیکان قرار دارد.
واتیکان به طور قانونی یک کشور یا دولت‌شهر (City State) مستقل در دل شهر رم ایتالیا است که در سال 1929 میلادی و پس از امضای پیمان لاتران (Lateran Treaty) از ایتالیا جدا شد. بنابراین به طور قانونی، کلیسای سن پیتر در واتیکان است، نه ایتالیا. اما خب به طور عامیانه می‌توان گفت که کلیسای سن پیترو در ایتالیا و شهر رم است.
نام کلیسای سن پیتر ایتالیا از پیتر مقدس یا پطرس، یکی حواریون دوازده‌گانه حضرت عیسی مسیح (ع) گرفته شده است. که او را اولین پاپ عالم مسیحیت می‌دانند. طبق باور مسیحیت، سن پیتر پس از حضرت عیسی به عنوان اولین پاپ مسیحیت انتخاب شد و کلیسای انطاکیه (Antioch) و کلیسای رم را پایه‌گذاری کرد.

در سال 64 میلادی و پس از آتش سوزی بزرگ شهر رم، امپراتور نرون (Nero) گناه آتش سوزی را به گردن مسیحیان انداخت و دستور تعقیب و قتل آنها را صادر کرد. بدین ترتیب تعداد زیادی از مسیحیان از جمله پطرس کشته شدند. پطرس یا همان سنت پیتر در یک استادیوم سوارکاری در غرب رود تیبر (Tiber) به صلیب کشیده شد و بیرون استادیوم دفن شد.
در سال 313 میلادی و با گذشت حدود 250 سال از شهادت پطرس، امپراتور کنستانتین اول (Constantine) مسیحیت را به عنوان دین رسمی امپراتوری روم انتخاب کرد. کنسانتین در بین سال‌های 318 تا 322 دستور داد کلیسایی بر روی مقبره پطرس ساخته شود که امروزه آن را با نام کلیسای سن پیتر قدیمی می‌شناسیم.
این کلیسای سن پیتر قدیمی، اهمیت بسیار زیادی در تاریخ داشته است و علاوه بر مراسم اعلام پاپ جدید، شارلمانی (Charlemagne) نیز در سال 800 میلادی به عنوان پادشاه امپراتوری مقدس روم در این کلیسا تاجگذاری کرد.
در قرن 15 میلادی، ساختمان قدیمی کلیسای سن پیتر روم شرایط مساعدی نداشت و در حال تبدیل شدن به یک خرابه بود. بنابراین به دستور پاپ نیکولاس پنجم، عملیات مرمت و بازسازی کلیسا سن پیترو واتیکان آغاز شد و برای اینکار، بخش اعظمی از سنگ‌های مرمر آمفی‌تئاتر کولوسئوم به منطقه آورده شد. اما پس از مدتی تصمیم عوض شد و در سال 1505 میلادی، پاپ ژولیوس دوم دستور تخریب کلیسای قدیمی و ساخت کلیسای جدید را صادر کرد.

پاپ ژولیوس قصد داشت بزرگترین و باشکوه‌ترین کلیسای جهان را بنا کند و به همین دلیل، یک مسابقه طراحی ترتیب داد و طرح دوناتو برامانته (Donato Bramante) که یکی از برترین معماران رنسانس به شمار می‌رفت، به عنوان طرح برنده انتخاب شد.
برامانته قصد داشت کلیسای سن پیتر را به صورت یک صلیب یونانی (به شکل علامت بعلاوه) بزرگ و گنبدی با الهام از گنبد معبد پانتئون رم بر روی آن بسازد. اما با مرگ پاپ در سال 1513 میلادی، برامانته نیز از کار ساخت کلیسای سن پیتر واتیکان برکنار شد و رافائل (Raphael)، دیگر هنرمند بزرگ ایتالیایی، به عنوان معمار ساخت کلیسا انتخاب شد.
رافائل تغییراتی در نقشه پیشین ایجاد کرد با کشیده‌تر کردن یک سمت بنا، قصد داشت آن را به شکل یک t (صلیب لاتین) بسازد. اما رافائل نیز موفق به دیدن نتیجه نهایی این بنا نشد و در سال 1520 میلادی درگذشت. با این وجود، کلیسای سن پیتر بر اساس نقشه رافائل و با تغییرات اندکی در حال ساخت بود تا اینکه در سال 1547 میلادی، پاپ پاول سوم، میکل آنژ (Michelangelo) را که 72 سال داشت به عنوان معمار جدید ساخت کلیسای سن پیتر واتیکان انتخاب کرد.
با اینکه بخش‌های قابل توجهی از بنا ساخته شده بود، اما میکل آنژ تغییرات گسترده‌ای در پلان کلیسای سن پیترو ایجاد کرد و آن را مجددا ساختار اولیه برامانته و همان صلیب یونانی بازگرداند و یک گنبد بزرگ به آن افزود که هنوز نیز از بزرگترین گنبدهای جهان به شمار می‌رود.
هنگامی که میکل آنژ در سال 1547 میلادی درگذشت، بخش‌های زیادی از کلیسای سن پترز واتیکان تکمیل شده بود، اما با این حال ساخت کلیسای سنت پیتر واتیکان تا سال 1590 میلادی به پایان رسید.

36 سال پس از پایان ساخت کلیسا و در سال 1626، جیان لورنزو برنینی (Gian Lorenzo Bernini) که تنها 28 سال داشت، مسئولیت ساخت و تزئین نمای داخلی کلیسای سن پیتر را به عهده گرفت. برنینی که امروزه به عنوان بزرگترین معمار و مجسمه ساز سبک باروک شناخته می‌شود، 50 سال از عمر خود را صرف ساخت و تزئین فضای داخلی این کلیسا کرد و این حجم از زیبایی و هنری که در این کلیسا می‌بینیم، شاهکار برنینی است.
اما برنینی علاوه بر فضای داخلی و تزئینات کلیسای سنت پیتر، به طراحی خارجی این بنا نیز پرداخت و میدانی زیبا در شرق کلیسا احداث کرد. این میدان زیبا که اطراف آن با ردیف‌هایی از ستون‌های بلند احاطه شده و بالای آنها بیش از 140 مجسمه از شخصیت‌های تاریخ مسیحیت و قدیسین قرار دارد، میدان سن پیتر (St. Peter’s Square) نام دارد. اگر از بالا به این میدان و کلیسای سن پیتر نگاه کنید، شکل یک کلید را خواهید دید. کلید یکی از نمادهای پطرس مقدس و کلیسای کاتولیک است که به کلید بهشت اشاره دارد که طبق باور مسیحیت، حضرت عیسی آن را به پطرس داده است. امروزه نشان دو کلید واژگون بر روی پرچم و نشان واتیکان مشخص است.

همچنین در میان این میدان یک ابلیسک (Obelisk) مصری قرار دارد که از جمله ابلیسک‌های باستانی رم به شمار می‌رود. بد نیست بدانید که این ستون سنگی از دوران باستان در همین نقطه و در مرکز استادیوم نرون قرار داشته و شاهد به صلیب کشیده شدن پطرس مقدس بوده است. به همین دلیل نام این ستون را شاهد گذاشته‌اند. همچنین در دو سمت این ابلیسک، دو فواره نیز قرار دارند که اگرچه بسیار ساده‌اند، اما باعث جذابیت بیشتر میدان شده‌اند.

[sc name=”highlight” text=”این ستون سنگی از دوران باستان در همین نقطه و در مرکز استادیوم نرون قرار داشته و شاهد به صلیب کشیده شدن پطرس مقدس بوده است. به همین دلیل نام این ستون را شاهد گذاشته‌اند” ]

بازدید از کلیسای سن پیتر

حال که درباره ی کلیسای سن پیترو صحبت کردیم و با تاریخچه و معماری آن آشنا شدید، بهتر است با راه‌های دسترسی و بازدید از آن نیز آشنا شوید.

کلیسای سن پیتر یکی از مهمترین جاذبه‌های گردشگری شهر رم است و شما می‌توانید با استفاده از متروی خط A، به ایستگاه San Pietro بروید که حدودا 600 متر با کلیسای سنت پیتر واتیکان فاصله دارد.
ورود به کلیسای سنت پیتر رایگان است و هیچ هزینه‌ای نباید بپردازید. البته این تنها برای ورود به کلیسا و بازدید از تالار اصلی آن است. برای بازدید از بخش‌های مختلف و یا بالا رفتن از گنبد کلیسا، باید بلیت‌های جداگانه‌ای تهیه کنید.
کلیسای سن پیتر واتیکان در 6 ماه اول سال (از اول آپریل تا 30 سپتامبر) از ساعت 7 تا 19 و در نیمه دوم سال (اول اکتبر تا 31 مارس) از ساعت 7 تا 18:30 باز است و می‌توانید از آن بازدید کنید. همچنین باید بدانید که روزهای چهارشنبه که پاپ شخصا در میدان سن پیتر حضور پیدا می‌کنید، کلیسا تا ساعت 12 ظهر بسته است.

یکی دیگر از نکاتی که در هنگام بازدید از کلیسای سن پیتر رم باید در نظر داشته باشید، قوانین و مقررات پوشش در این کلیسا است. برای بازدید از این کلیسا و به طور کلی کلیساهای رم، از پوشیدن شلوارک و دامن‌های کوتاه و همچنین لباس‌های بدون آستین خودداری کنید وگرنه از ورود شما به کلیسا جلوگیری خواهد شد. بهترین کار این است که علاوه بر پوشیدن لباس مناسب و پوشیده، یک شال نیز همراه خود داشته باشید تا در صورت لزوم از آن استفاده کنید.